Zestien jaar geleden liep ik op een woensdagochtend in de richting van de ingang van het geel-blauwe woonwarenhuis. De verzameling mensen die uitwaaierde over de stoep, parkeerplaatsen en zelfs op straat was zo groot dat ik me bijna in een concertzaal waande. Ik kwam hier omdat ik een rood tv-kastje wilde kopen dat alleen vandaag met 70% kassakorting werd verkocht. Het was precies het kastje dat ik twee weken geleden bekeek als alternatief van de aftandse eetkamertafel waarop mijn tv en stereo nu stonden. Nu ik op het punt stond mijn eerste huis te kopen, kwam deze korting me heel goed uit.
Toen ik even later met één hand een winkelkar voortduwde – het kastje was te zwaar om te tillen – checkte ik of mijn rolmaat nog in mijn kontzak zat. Op papier zou het kastje precies moeten passen in de nis van mijn woonkamer waar nu nog die eettafel stond, toch wilde ik het graag even nameten. Ineens werd de winkelkar uit mijn hand getrokken en zag ik een grijzende man in colbert er half rennend mee vandoor gaan. Terwijl ik hem na wilde schreeuwen, plantte een vrouw die sterk naar Chanel no 5 rook, haar elleboog tussen mijn ribben. Ze klauwde naar een kar die rechts van mij stond. Maar dát ging niet gebeuren. Ik draaide mijn bovenlichaam en duwde haar met mijn schouder opzij. Die kar was voor mij.
Samen met tientallen anderen rende ik achter mijn kar over de winkelvloer, me niks aantrekkend van obstakels als banken, draadmanden, of zelfs andermans hakken. Ik moest en zou dat rode kastje te pakken krijgen, ik had er recht op. In ieder geval meer recht dan iemand met geld voor een duur parfum of colbert. Hoe meer mensen me inhaalden, hoe harder ik rende. Mijn hartslag schoot omhoog, mijn handpalmen zweetten, iedereen die me afsneed, me op m’n hakken reed, zijn kar tegen mijn heup knalde, kon het driedubbel terug verwachten. Met mij viel niet te spotten.
Ineens hoorde ik een kind huilen. Ik stopte abrupt en poogde in de chaos om me heen de bron van het huilen te vinden. Een jochie van een jaar of drie werd door zijn moeder opgetild. Hij huilde zoals aleen kleine kinderen dat kunnen doen; gierend en vol overgave, met alleen een pauze om voldoende lucht te kunnen happen voor de volgende uithaal. Hij had zich heel erg pijn gedaan. Zijn moeder wreef over zijn achterhoofd, bestudeerde de huid tussen de blonde krullen. Ze stond naast een tafeltje met hele scherpe randen. Het tafeltje waar ik zojuist nog met mijn kar langs rende. Toch? Of kwam ik van de andere kant? Ik wist het niet meer. Ik kon me niet herinneren dat ik een blond jongetje zag. Ik was wel ergens tegenaan gelopen, maar dat deed ik de hele tijd al. Iedereen liep hier de hele tijd tegen elkaar aan, en nog steeds renden de meeste mensen gewoon door. Ik keek naar het jongetje dat in de armen van zijn moeder langzaam bedaarde. Nog nasnikkend legde hij zijn hoofdje in haar hals, een gebaar dat zij meteen beantwoordde door een kus op zijn krullen te drukken. Wat was ik nu eigenlijk aan het doen? Wilde ik werkelijk als een hongerige zwerfhond door een woonwarenhuis jagen? De door adrenaline gevoede grimmigheid die zojuist nog zorgde voor mijn rücksichtslos door de winkel rennen, maakte langzaam plaats voor afkeer en gêne. Ik had, gewoon omdat iedereen het deed, zonder nadenken achter een korting van een paar tientjes aan gejaagd. Korting op een kastje dat ik hoe dan ook wel had gekocht, gewoon omdat ik het mooi vond. Sinds wanneer liet ik wat iedereen deed mijn gedrag bepalen?
Voorzichtig laveerde ik mijn winkelwagen terug naar de looppaden om de route naar het zelfbedieningsmagazijn te volgen. Wandelend, niet rennend.
Ruim zestien jaar later sta ik op het punt mijn huis te verkopen. Ik ben druk bezig het huis Fundaproof te maken, zodat het zo voordelig mogelijk gepresenteerd wordt. Mijn heerlijke, lichte, jaren dertig huis, dat nu echt te klein is voor ons drieën. Het huis waar ik zestien jaar heb gewoond, dat ik kocht als klushuis. In die zestien jaar is gebleken dat ik geen klusser ben. Niet omdat ik het niet kan, maar omdat ik veel liever met een biertje in de zon ga zitten dan mijn badkamer verbouw of de kozijnen verf. Toen ik twee maanden geleden een makelaar vond, was ik al lang blij met haar voorgestelde vraagprijs. De overwaarde was met die prijs al veel groter dan ik op had durven hopen met dit huis, waar toch hier en daar wel wat aan moet gebeuren. Nu we twee maanden verder zijn, hoor ik om me heen verhalen van biedingen van tienduizenden euro’s boven vraagprijs. Terwijl ik keurend door het huis loop, fantaseer over alles wat ik kan kopen van dat bedrag. Zonnepanelen, een daktuin. Als ik het vloerkleed zo over die beschadigde vloerplank leg, krijg ik misschien nog meer. Een veranda in de tuin, een hottub op het dak. Dan zie ik een kleine beschadiging in de wastafel die er eerst nog niet zat. In de vragenlijst van de makelaar heb ik geschreven dat de wastafel helemaal gaaf was. Moet ik daar nu weer achteraan mailen? Het is maar een klein plekje. Ik verplaats het zeeppompje. Zo, niemand die het nog ziet. Elke verkoper zet zijn huis zo voordelig mogelijk op Funda. En laten we nou eerlijk zijn, een koper mag toch al lang blij zijn dat ze überhaupt een huis hebben kunnen kopen? Ik pak een spuitbus en microvezeldoek om de grote passpiegel te ontdoen van kindervingerafdrukken. Met een doorgetrokken waterleiding naar het dak kan ik de hottub veel makkelijker vullen. Vanuit de spiegel kijkt mijn spiegelbeeld toe hoe ik mijzelf sussend toespreek. Mensen hebben ook een eigen verantwoordelijkheid. Ze mogen het zeeppompje en het kleed aan de kant leggen tijdens de bezichtiging. Het is mij niet aan te rekenen dat ik mijn best doe zoveel mogelijk winst te maken. En niet te vergeten; iedereen doet het, dus waarom ik dan niet?
Ik voel de afkeer en gêne groeien. In de badkamer zet ik het zeeppompje terug en maak een foto van de beschadiging die ik naar de makelaar stuur. Het vloerkleed leg ik terug op z’n oude plaats, net naast de beschadigde vloerplank.
Dan maar geen hottub.
dwarssturig 